Op een dag is het ineens zover, je begint je tanden te verliezen. Bij de een komt het door loszittende tanden, bij de ander door een ongeluk, of het is ‘gewoon’ door ouderdom van het gebit. Gaat het om kiezen dan is het nog te doen, maar als het om je voortanden gaat moet je nog meer wennen dan wanneer het om andere tanden gaat. Wat kan je verwachten, en hoe moet je eten met een plaatje met voortanden?
Inhoud
Emotioneel
Als je een plaatje krijgt omdat je voortanden getrokken moeten worden, zal je emotioneel wel het een en ander te verwerken hebben. De voortanden zijn zo prominent aanwezig in je gebit dat het emotioneel niet gemakkelijk is om ze te laten trekken door de tandarts. Vooral als je een regelmatig gebit hebt, nog relatief jong bent of als je gebit er op het oog goed uitziet, is het moeilijk te aanvaarden dat ze eruit moeten. Loszittende tanden gaan echter pijn doen, je kunt niet goed meer bijten, en ook krijg je ontstekingen aan de wortelpunten.
Voortanden laten trekken, happen in ‘gips’
Als je je voortanden moet laten trekken moet je eerst naar de tandarts om te happen. Vroeger hapten mensen in gips, tegenwoordig is het een of ander zacht kunststof. Dit happen is eventjes vervelend omdat de dikke smurrie voor je gevoel achterin je keel gaat zitten, maar als je het probleem niet groter maakt dan het werkelijk is, valt het mee. Al binnen enkele minuten mag het eruit. Van de afdruk wordt het plaatje gemaakt.
Verdoving prikken
Niet elke tandarts zal hetzelfde te werk gaan, maar in principe krijg je meerdere prikken als beide voortanden getrokken moeten worden. Twee achter de tanden en twee voor de tanden. Wordt er maar een voortand getrokken is het mogelijk minder. De prikken zijn een beetje pijnlijk, omdat ze op vervelende plekken gezet worden.
Voortanden trekken
Als de voortanden getrokken worden, voel je daar eigenlijk niets van. De verdoving is sterk. Je voelt de aanrakingen van de tandarts wel maar geen pijn. Ook de tang waarmee de tanden eruit getrokken wordt zorgt alleen voor wat krakende geluidjes. De tanden zijn als het goed is vrij snel getrokken. De tandarts zal de mond wat spoelen en ontsmetten, en meteen het plaatje met de nieuwe voortand(en) erin zetten.
Plaatje met metalen haakjes
Afhankelijk van de situatie kan je verschillende soorten plaatjes krijgen. Vaak wordt er gekozen voor een plaatje met metalen haakjes, die om de kleine kiezen vastklemmen. Daardoor blijft het plaatje steviger zitten.
Nabloeden
Dankzij het plaatje wat direct op de wonden drukt, is er meestal niet teveel nabloeden. Het plaatje moet dan minimaal 24 uur blijven zitten omdat het ook als een soort drukverband werkt. Daarna mag je het er voorzichtig uitnemen en afspoelen.
Het invallen van de bovenlip
Als je voortanden getrokken zijn en het plaatje eruit is, zal je merken dat de bovenlip vreemd zacht aanvoelt, het lijkt net een reusachtig stuk stolsel wat daar hangt. Dit komt omdat je je leven lang niet gewend bent zonder voortanden te lopen. Dit is een kwestie van wennen.
Wat kan je eten met een gebitsplaatje?
De eerste dagen zal je voornamelijk vloeibaar eten waarderen. Je moet wennen aan het plaatje, en er komt eten tussen te zitten. Toch kan je al snel weer van alles eten. Het eten kan anders smaken omdat een deel van je verhemelte bedekt is met het plaatje. Tijdens het eten voel je ook eten onder het plaatje komen. Dat is allemaal niet prettig maar het schijnt te wennen. Eet geen harde dingen met het plaatje, het blijft een kunststof voorwerp en kan breken of barsten.
Wennen
De een kan het plaatje snel aanvaarden, de ander blijft zich storen. Je voortanden verliezen is ook emotioneel gezien, best even wennen. Wellicht is het tijdelijk totdat je implantaten of een brug krijgt. Is het blijvend, dan zal je ermee moeten leren leven. Als het plaatje mooi gemaakt is, je tanden zien er net echt uit en het schiet niet los, dan helpt om erbij stil te staan dat de mensen de eeuwen hiervoor geen keus hadden zoals wij tegenwoordig. Veel mensen liepen al jong met ontbrekende tanden in hun gebit rond. Tegenwoordig mogen we toch blij zijn dat zulke mooie plaatjes bestaan. Meestal ziet je omgeving niet dat je tanden onecht zijn.
Kunststof plaatje reinigen
Het kunststof plaatje is een kleine gebitsprothese. OM het schoon te houden gebruikt de een tandpasta met een tandenborstel, maar er wordt wel geadviseerd een klein beetje groene zeep te gebruiken om het goed te ontvetten. Daarna goed naspoelen. Je overgebleven tanden en kiezen kan je gewoon poetsen zoals je gewend bent.
’s Nachts plaatje inhouden of uitdoen?
De tandarts zal aanraden het plaatje ’s nachts uit te doen om sneller tandbederf te voorkomen. Er zijn ook mensen die dat niet willen. Ze reinigen hun gebit liever goed voor het slapen gaan en ook het plaatje wordt dan nogmaals goed gereinigd. ’s Morgens na het opstaan meteen weer gebit en plaatje goed reinigen. Wat de tandarts hiervan vindt kan je het beste aan je tandarts vragen. Dit kan overigens alleen als het plaatje goed vastklikt in je gebit, en het wordt niet aangeraden om het ’s nachts in te houden.
