Bijna iedereen die wel eens een poging heeft gedaan om af te vallen kent het jojo effect. Het jojo effect houdt in dat men in korte tijd veel afvalt en vervolgens in korte tijd weer aankomt. Het probleem van het jojo effect komt voort uit verschillende factoren, ten eerste heeft het te maken met je denkpatroon en ten tweede met je eetpatroon.
Korte uitleg over het jojo effect:
Inhoud
Hoe heeft je denkpatroon invloed op het jojo effect?
Het jojo effect wordt mede veroorzaakt door je denkpatroon, motivatie, discipline en doorzettingsvermogen spelen een zeer belangrijke rol als het gaat om effectief en blijvend afvallen. Veel mensen beginnen met een dieet en vallen de nodige kilo’s af, zodra er gewichtsverlies heeft plaatsgevonden verliest men vaak de motivatie om door te gaan. Omdat de motivatie inzakt vervalt men in oude gewoontes zoals snoepen en ongezond eten, met andere woorden: de discipline is er niet meer om het dieet te volgen. Zodra de discipline weg is gaat het afvallen moeizaam wat leidt tot frustratie en verlies aan doorzettingsvermogen. Het dieetprogramma wordt weggedaan en het oude eetpatroon komt weer helemaal terug waardoor de kilo’s er weer bij komen, en zo ontstaat het jojo effect.
Korte-termijn denkende samenleving zorgt voor jojo effect
Het jojo effect komt ook voort vanuit het korte-termijn denken, een denkwijze die algemeen “begeert” wordt door de westerse samenleving. De gehele westerse samenleving is ingesteld op korte-termijn denken en snelle winsten boeken. Iedereen wil altijd alles zo snel mogelijk, denk bijvoorbeeld aan internetbestellingen met “vandaag besteld, morgen in huis”, of de bediening in een restaurant, alles moet zo snel mogelijk. We worden allemaal beïnvloed door deze westerse instelling, kijk bijvoorbeeld naar de politiek, zodra er verkiezingen zijn, zullen politicus over de meest actuele items het publiek naar de mond praten om nog even snel wat stemmen te scoren.
Omdat wij zo korte-termijn zijn ingesteld willen we het liefst snel afvallen, echter vergeten we dat afvallen niet iets is voor korte termijn. Het jojo effect ontstaat altijd nadat iemand een dieet heeft gevolgd (afgerond of niet), “de kilo’s zijn er af dus het dieet is afgelopen”. Deze denkwijze veroorzaakt het jojo effect want mensen beseffen vaak niet dat het oorspronkelijke eetpatroon de boosdoener is. Wanneer je een dieet hebt gevolgd is het nog niet afgelopen, je moet door…
Je voorgaande eetpatroon en het jojo effect
Het eetpatroon dat je voor je dieet aanhield zorgde voor het overgewicht, het is dus niet slim om na een dieet weer terug te vallen op je oude eetpatroon. Succesvol afvallen betekend dat je een dieet gebruikt als middel om in versneld tempo gewichtsverlies te bewerkstelligen. Vervolgens is het de bedoeling dat je een balans houdt in je eetpatroon om zo het jojo effect tegen te gaan.
Hoe kan je je denkwijze veranderen om het jojo effect tegen te gaan?
Voordat je aan een dieet begint moet je weten dat afvallen niet iets is van de één op de andere dag. Er zijn methodes om snel af te vallen maar als je daarna gewoon weer verder gaat met je oude gewoontes komen die kilo’s er direct weer bij. Om blijvend succesvol te zijn zul je je denken aan moeten passen, je moet nieuwe gewoontes ontwikkelen en vasthouden. Nu volgen een aantal tips om succesvol je denkwijze aan te passen.
Stel korte-termijn doelen en vermijd het jojo effect
Ondanks dat korte-termijn denken eerder werd afgekraakt, is het toch verstandig om korte-termijn doelen voor jezelf te stellen. Door korte-termijn doelstellingen te stellen, beloon je steeds jezelf voor je nieuwe eetgedrag, stel bijvoorbeeld een wekelijks doel voor het afvallen.
Je kan ook een checklist voor jezelf maken waarop je iedere week aanvinkt welke korte-termijn doelen je hebt behaald. Zo’n checklist ziet er bijvoorbeeld zo uit:
voorbeeld weekchecklist
x aantal kilo afgevallen (weekdoelstelling)
3 keer gesport
Gezond gegeten
Niet (stiekem) gesnoept
Meer geleerd over afvallen en overgewicht
Stel middel-lange termijn doelstellingen om het jojo effect tegen te gaan
Met middel-lange termijn doelstellingen worden doelstellingen van 1 tot maximaal 3 maanden bedoeld. Deze doelstellingen zouden gericht moeten zijn op je motivatie en discipline.
Je kan bijvoorbeeld als doelstellingen nemen dat je motivatie om af te vallen over een maand nog net zo hoog is als aan het begin. Hiervoor kan je voor jezelf momenten inplannen om even tijd te nemen en na te denken over je proces, waarbij je jezelf aanmoedigt om het dieet te volgen zodat je motivatie hoog blijft.
Tip: Geef geld uit om je doelen te behalen. Uit psychologisch onderzoek is gebleken dat mensen die geld uitgeven aan een doel, gemotiveerder zijn om deze ook daadwerkelijk te behalen.
Als 3 maanden doelstelling kan je bijvoorbeeld nemen: “Ik houd me de aankomende drie maanden volkomen aan dit dieet”. Hiermee leg je jezelf een disciplinair doel op en stel je je denkwijze erop in om de aankomende tijd je volledig op het dieet te storten.
Het jojo effect tegengaan met lange-termijn doelstellingen
Naast de korte- en middel-lange termijn doelstellingen is het erg slim om lange-termijn doelstellingen op te stellen. Deze doelstellingen zijn gericht op je doorzettingsvermogen om af te vallen en bestrijken minimaal 1 jaar. Stel jezelf bijvoorbeeld als doel om binnen 1 jaar op je ideale streefgewicht te zitten. Spreek met jezelf af dat als je je streefgewicht eerder behaalt, je ook op dat gewicht zult blijven. Door die afspraak met jezelf te maken, stimuleer je jezelf om niet terug te vallen in je oude eetgewoontes.
Het nut van doelstellingen
Wanneer je doelstellingen voor jezelf stelt zorg je voor toekomstperspectief en geef je jezelf richting. Iedere keer dat je een doelstelling behaalt mag je trots zijn op jezelf en dat geeft een goed gevoel. Door dit goede gevoel raak je weer gemotiveerd om vol te houden en door te gaan. Doelstellingen voor afvallen zijn dus erg nuttig omdat je jezelf stimuleert om je best te doen.